عباس علوی راد، اقتصاددان میگوید: طرح بانکداری مکانیزمهای مشخص و قابل ارزیابی برای حل مشکلات مورد اشاره بانک مرکزی و سیستم بانکی را ندارد.
به گزارش خبرنگار نجواخبر، طرح جدید بانکداری اسلامی روی میز مجلس قرار دارد و در دستور کار نمایندگان برای بررسی است. این طرح به دلیل موارد متعددی، صدای اعتراض اقتصاددانان، روسای پیشین بانک مرکزی و طلاب قم را بلند کرده است زیرا استقلال بانک مرکزی را کاهش میدهد و بخشی از اختیارات رئیسکل بانک مرکزی را به رئیسجمهور واگذار میکند. اما دلیل این همه اعتراض چیست؟
سوابق و پیشینه موضوع
عباس علوی راد، اقتصاددان در این مورد میگوید: طرح بانکداری مجلس شورای اسلامی که از اوایل شهریور در دستور کار مجلس دوازدهم قرار گرفته به سرعت مورد انتقاد روسای سابق بانک مرکزی و برخی فعالان حوزه بانکداری قرار گرفته است.
وی ادامه داد: این طرح زمانی به صحن علنی مجلس آمده که کشور بالاترین نرخهای رشد نقدینگی و تورم را تجربه میکند. علاوه بر این سیستم بانکی با عمیقترین ناترازیهای سالهای پس از جنگ تحمیلی مواجه است. بر اهل فن پوشیده نیست که رشد نقدینگی نامتناسب و بسیار فراتر از رشد بخش واقعی اقتصاد ایران در نیم قرن اخیر عامل مسلط تورمهای فزاینده بوده است. مطالعات معتبر متعدد و شواهد قوی تاریخی نشان میدهد کسری بودجه دائمی دولتها و سلطه مالی آنها به ویژه در سالهای پس از جنگ تحمیلی، عملا بانک مرکزی را در خدمت دولتها برای پولی کردن کسری بودجه قرار داده است.
تهدید استقلال سیاستگذار پولی
این اقتصاددان با بیان اینکه مرکز پژوهشهای مجلس به عنوان بازوی پژوهشی قوه مقننه کشور اخیرا در یک مطالعه تطبیقی به روشنی نشان داده که بانک مرکزی ایران در میان بانکهای مرکزی دنیا با حداقل استقلال مواجه است، تاکید میکند: بنابراین چرخه کسری بودجه دائمی دولتها، رشد نقدینگی فراتر از رشد اقتصادی و محیط تورمی مستمر اقتصاد ایران یکی از خطاهای سیستماتیک ناشی سلطه مالی دولتها وعدم استقلال بانک مرکزی در پنجاه سال گذشته بوده است.
علوی راد ادامه میدهد: بانک مرکزی در زمینه حفظ ارزش پول ملی به ویژه در سالهای پس از جنگ تحمیلی عملکرد نامناسبی داشته است. کاهش مستمر ارزش پول ملی در جریان زمان و پنج تکانه سهمگین کاهش ارزش پولی در سالهای ۷۴.۷۷، ۹۱.۹۷ و ۹۹ دومین خطای ناشی از عملکرد خسارت بار بانک مرکزی در سه دهه گذشته است.
سنجشگران طرح بانکداری اسلامی
این اقتصاددان میگوید: با این همه بانک مرکزی و بانکهای تجاری کشور در تمام دولتهای مستقر سه دهه گذشته با ورود به حوزه ایجاد رشد اقتصادی و اشتغال، سومین خطای سیستماتیک خود یعنی پولپاشی را رقم زدهاند که البته هرگز توفیقی نداشتهاند.
علوی راد با بیان اینکه طرح بانکداری مجلس شورای اسلامی قابلیت توقف این سه خطای سیستماتیک ویرانگر و خسارت بار مورد اشاره را ندارد، میگوید: طرحهای مجلس اگر بخواهد کارآمد، اثربخش و قابل دفاع باشد لازم است قابلیت حل مشکلات در حوزه طرح را داشته باشد.
نیاز به بازنگری در طرح بانکداری
این اقتصاددان معتقد است: طرح بانکداری اسلامی با ورود به موارد پرحاشیه و غیرشفاف به حساسیتهای زیادی در حساسترین شرایط کشور که انسجام ملی بیش از همیشه مورد نیاز است دامن زده است.
علوی راد در پایان گفت: توصیه میشود طرح بانکداری مجلس پس از بازنگری و کار کارشناسی دقیق در محافل تخصصی، با قابلیت توقف خطاهای سیستماتیک سهگانهی مورد اشاره مورد تجدید نظر قرار گیرد.
خبرنگار: میناسادات حسینی