رییس مرکز پژوهش های مجلس مهمترین فرصت و مزیت اقتصادی ایران در رابطه با ازبکستان را مربوط به کریدورهای ارتباطی و ترانزیتی دانست و گفت: دولت ازبکستان توجه ویژه ای به جمهوری اسلامی ایران دارد تا از مسیر ترانزیتی کشورمان بهره لازم را ببرد.
به گزارش نجواخبر، رئیس مجلس شورای اسلامی در سومین سفر کاری خود به ازبکستان با همراهی نورالدین جان اسماعیل اف رئیس مجلس قانونگذاری ازبکستان، از مراکز فرهنگی و تاریخی بخارا بازدید کرد.
رئیس مرکز پژوهشهای مجلس عنوان کرد: خوشبختانه در جریان سفر رئیس محترم مجلس، تصمیمات مشترک مهمی درباره همکاریهای اقتصادی در بخشهای تجاری، سرمایهگذاری، انرژی، کشاورزی، حملونقل، سرمایهگذاری مشترک در بنادر جنوبی ایران بهویژه منطقه آزاد چابهار و همچنین متقابلاً در مناطق آزاد در ازبکستان اتخاذ گردید.
وی ادامه داد: بهرغم برخورداری ازبکستان از مزیتهای جغرافیایی، این کشور محصور در خشکی است که شرایط ترانزیتی و اقتصادی خاصی را بر آن تحمیل میکند؛ چراکه ناگزیر است برای دستیابی به آبهای آزاد و خروج از حصر جغرافیایی سیاستهای مشخصی را پیگیری نماید. از اینروست که تاشکند مشارکت در پروژههای ترانزیتی مانند کریدورهای شرق-غرب ابتکار کمربند و راه، کریدور شمال-جنوب و کریدورهای منطقهای را در دستورکار سیاست خارجی خود قرار داده است. در این میان ازسرگیری مجدد پیمان عشقآباد و توافقهای ترانزیتی ازجمله تحولات مهمی است که در مناسبات کشورمان با ازبکستان روی داده است.
نگاهداری مهمترین فرصت و مزیت اقتصادی ایران در رابطه با ازبکستان را مربوط به کریدورهای ارتباطی و ترانزیتی دانست و گفت: در چارچوب این موضوع، کریدورهای مزارشریف-هرات، ازبکستان-ترکمنستان-ایران-عمان، چین-قزاقستان-ازبکستان-ترکمنستان-ایران، و افغانستان-ایران-هند به محوریت بندر چابهار شایان توجه هستند. اعلام آمادگی و تمایل ازبکستان به مشارکت در پروژه ترانزیتی افغانستان-ایران-هند در شرایطیکه طالبان مجدداً در افغانستان قدرت گرفته، حاکی از آن است که دولت ازبکستان توجه ویژهای به جمهوری اسلامی ایران دارد تا از مسیر ترانزیتی کشورمان بهره لازم را ببرد. براین اساس، تاشکند توجه خود را به پروژه ترانزیتی بندر چابهار و سایر مسیرهای ارتباطی و ریلی ایران معطوف ساخته است.
وی با تاکید بر این موضوع که فعال شدن دیپلماسی ترانزیت چندجانبه و ایجاد یک شبکه حملونقل بههمپیوسته متضمن تأمین منافع هر دو کشور خواهد بود، تصریح کرد: از یکسو، مسیر ایران و نقش محوری آن در کریدورهای موردتوجه ازبکستان از اهمیت بالایی برای سیاست حصرزدایی جغرافیایی از این کشور برخوردار است، از سوی دیگر، این مشارکتها سهم بسزایی در تعیین و تثبیت جایگاه ایران در زنجیره ارزش منطقهای و جهانی دارند. افزون براین، بهرهگیری از چنین ظرفیتهایی جهت گسترش روابط در حوزههای مختلف با ازبکستان در راستای الزامات سیاستی دیپلماسی اقتصادی کشورمان است که یکی از مناطق هدف آن را محیط همسایگی تشکیل میدهد.
رئیس مرکز پژوهشهای مجلس یادآور شد: بیتردید، تحرکات دیپلماتیک منطقهای و حصول توافقهای دوجانبه و چندجانبه در مناطق مختلف ازجمله در آسیای مرکزی در راستای ملاحظات خاص اقتصادی کشورمان بهویژه جانمایی ایران در اقتصاد نوین جهانی و مشخصاً در زنجیره ارزش جهانی و منطقهای است؛ هدفی که انتظار میرود در برنامه هفتم توسعه کشور نیز به طور خاص مورد توجه قرار گیرد.
وی افزود: به نظر میرسد دولت و مجلس در ایران و ازبکستان همزمان رویکرد منطقهگرایی و سیاست همسایگی را در دستورکار خود قرار دادهاند و از اینرو به سوی یکدیگر گام برداشتهاند. ازاین منظر، تجمیع توانمندیهای تهران و تاشکند بهعنوان مهمترین کنشگران در دو منطقه آسیای غربی و مرکزی علاوه بر بهرههای اقتصادی فراوان برای دو طرف میتواند مقومّ صلح و ثبات در سرزمینهای بحرانی این مناطق مانند افغانستان نیز باشد
نگاهداری در پایان خاطرنشان کرد: برپایه منطق منافع متقابل، ایران و ازبکستان با وجود علقههای دیرینه غنی دینی، فرهنگی و تاریخی نیازمند فصل جدیدی در روابط خارجی فیمابین میباشند. دیپلماسی رسمی و در ادامه آن، دیپلماسی پارلمانی کشور که در اجابت دعوت رسمی رئیس مجلس قانونگذاری ازبکستان، به سفر رئیس محترم مجلس شورای اسلامی در رأس یک هیئت پارلمانی به این کشور انجامید، بهروشنی دلالت بر وجود اراده معطوف به همگرایی در مقامات رسمی دو طرف دارد