رفعت بیات گفت: با توجه به اینکه سواد قانونگذاری نمایندگان مجلس شورای اسلامی قبل از شروع تبلیغات لازمه کیفیت و توانمندی کار آنها است موسسه آموزش عالی فاران مهردانش، در راستای وظایف آموزشی و اجتماعی و سیاسی خود اقدام به برگزاری دوره آموزش اصول قانون اساسی و آشنایی با ساختار حقوقی و اجرایی مجلس کرده است.
این جامعه‌شناس و فعال سیاسی در گفت‌وگو با نجواخبر گفت: بسیاری نامزدهای مجلس شورای اسلامی نیاز دارند قبل از ورود به مجلس حتی برای معرفی برنامه‌های خودشان به مردم حوزه‌های انتخابیه مربوطه با آگاهی کامل از فرایند و روند قانونگذاری و وظایف کمیسیون‌ها وارد مجلس شوند؛ مانند حقوق اساسی، مبانی فقهی و سیاسی قانون اساسی، اصول قانون اساسی و ارتباط اصول و جزئیات آن در قانونگذاری، آشنایی با ساختار حقوقی و اجرایی مجلس، آیین‌نامه داخلی که مهم‌ترین محمل فرایند تبیین و‌تصویب نهایی طرح و لوایح به شمار می‌آید، چارچوب بررسی و تصویب برنامه و بودجه، سیاست‌های قانونگذاری و بالاخره تسلط کامل به ابعاد مختلف برنامه هفتم. آموزش این‌ها باعث سرعت بخشی در شروع فعالیت و انجام وظیفه نمایندگی می‌شوند وگرنه چابکی حکمرانی که از فرایند انجام وظایف نمایندگان مجلس تأثیر می‌پذیرد با از دست دادن زمان، دچار نقص و کندی اداره امور کشور و مردم می‌شود.
وی ادامه داد: چابک سازی امور و جهادی کار کردن و سرعت در حل مشکلات خرد و‌کلان، مفهومی است که غالبا مقام معظم رهبری تاکید داشته‌اند اما متأسفانه این مفهوم در امور اداری، دولتی و قانونگذاری ما در راستای تأمین رضایت مندی مردم نقش بسیار کمرنگی پیدا کرده است. لذا به نظر می‌رسد بررسی نسبت چابکی حکمرانی کشور با فعالیت مجلس شورای اسلامی، دولت و شورای‌های شهری و روستایی که با اتکا بر اصل ششم قانون اساسی شکل می‌گیرند اقدامی موثر باشد که ببینیم از کدامیک از این سه یا هرسه در چگونگی انجام وظایف قانونی خود، عامل کندی انجام امور کشور شده است .البته پیوستگی نظارتی وظایف قوه قضائیه با هر سه ساختار مذکور نیز بحث مهم و حیاتی هست که به آن نیز پرداخته خواهد شد .در مرحله اول بررسی تغییرات کیفی موثر بر چابک سازی حکمرانی را از مجلس شروع می‌کنیم.
برگزاری دوره آموزشی برای کاندیداهای مجلس شورای اسلامی
این فعال سیاسی ادامه داد: افزایش اطلاعات حقوقی و سواد قانونگذاری نمایندگان مجلس شورای اسلامی قبل از شروع تبلیغات لازمه کیفیت و توانمندی کار آنها است و تلف شدن زمان با قوانین و آیین نامه‌های طولانی، به روز نبودن و عدم تناسب تعداد اعضای کمسیون‌ها در مجلس، همگی از عوامل کندشدن حرکت صحیح مجلس به شمار می‌آید. در همین راستا مؤسسه آموزش عالی فاران مهردانش، در راستای وظایف آموزشی و اجتماعی و سیاسی خود اقدام به برگزاری دوره آموزشی کرده‌است که کاندیداهای مجلس شورای اسلامی با شرکت در آن به قانون اساسی، کمسیون‌های مجلس و وظایف آنها و سیاست‌های کلی قانونگذاری تسلط کامل داشته باشند. لازم به ذکر است این دوره به صورت آنلاین برگزار می‌شود و دانشجویان و عموم هم میتوانند شرکت کنند.
گفتمان‌های پشت پرده انتخابات
بیات با بیان دیگر عوامل موانع در چابکی حکمرانی اضافه کرد: علاوه بر مسائل مذکور، چانه زنی‌ها و رانت‌های پشت پرده انتخاباتی مجلس و ریاست جمهوری و شوراها نیز بحث مهمی هست که انتخاب و انتصاب مدیران از دهیاری و شهرداری و بخشدار تا وزرا و معاونت‌های ریاست جمهوری و سازمان‌ها و غیره دچار جریان عدم شایسته سالاری مدیران و عوامل اجرایی ضعف قانونگذاری و حکمرانی در کشور شده است.
توصیه به مجلس و احزاب برای تشکیل نشست با کاندیداها
وی افزود: مجلس شورای اسلامی و حتی احزاب، برای بهبود روند قانونگذاری و چابک سازی اداره کشور، میتوانند نشست‌هایی برگزار کنند که در آن به تدوین برنامه‌های دقیق کمسیون‌ها، نیازسنجی و بررسی این مورد که هر کاندیدا با توجه به تخصص خود برای فعالیت در کدام کمیسیون مناسب است، پرداخته شود به عبارت دیگر توصیه می‌شود در لیست نهایی که مثلا در تهران معرفی می‌کنند مقابل اسم هر کاندیدا کمیسیون مناسب تخصص و تجربه و مهارت وی را درج کنند.
تداوم نظرخواهی از متن مردم
این فعال سیاسی ادامه داد: طبق اصل 6 قانون اساسی که امور کشور باید با اتکا به آراء عمومی اداره شود باید روند و فرایندی ایجاد شود که نظرات تخصصی و تجربیات اقشار و صنوف مختلف را دریافت کنیم. متأسفانه بعد از برگزاری انتخابات ریاست جمهوری، مجلس شورای اسلامی و شوراهای شهری و روستایی ارتباط تأثیر نظرات مردم بر ادامه امور مربوطه منقطع می‌شود .این کار خوب را میتوان از مجلس آغاز کرد یعنی بعد از مطالعه عمیق لوایح و طرح‌ها و چکش کاری‌های لازم در کمیسیون‌ها توسط قانونگذاران، نظرات چالشی را از میان متخصصین و صاحبنظران سطح جامعه که با آن موضوع درگیرند و کار و اشتغال روزمره دارند و می‌فهمند که با فلان طرح و لایحه چه اتفاق مناسب یا نامناسب در جامعه خواهد افتاد نظرخواهی کرد یعنی به جای تصمیم گیری در اتاق‌های در بسته، بازخورد از متن مردم هم برای قانونگذاری بهره مند شویم. در این راستا طبق فرمایشات مقام معظم رهبری، شفافیت، رفع ابهام و جلوگیری از طویل بودن قوانین باید مورد توجه قانونگذاران باشد.
سهم و نقش بانوان در مجلس شورای اسلامی
وی در خصوص مشارکت بانوان درمجلس تصریح کرد: اگرچه تعداد بانوان در مجلس کم است و باید افزایش پیدا کند اما هدف ما از تشویق خانم‌ها به ثبت نام در انتخابات مجلس شورای اسلامی و افزایش تعداد آنها، استفاده از سطح توانمندی و تخصص آنها بوده است. بنابراین با توجه به فرمایشات مقام معظم رهبری، ورود بانوان توانمند و اظهار نظر آنان در مسائل خاص ضروری است.
بیات در ادامه اظهار داشت: تغییر مسیر یا فرایند و ساختار انتخابات برای حذف چرخه تکراری چانه زنی‌های رانتی پشت پرده در انتخابات ریاست جمهوری و شوراهای شهری و روستایی حیاتی به نظر می‌رسد. پیشنهاد من در خصوص این تغییر ساختار، روش انتخاب ریاست جمهوری پارلمانی توسط مجلس شورای اسلامی هست.